Stel, je zit niet lekker in je vel of anderen zeggen veel last te hebben van je gedrag en je besluit om naar een coach, psycholoog of therapeut te gaan. Je vertelt wat je problemen zijn en waar je last van hebt. Er wordt dan flink in je verleden gegraven om op te sporen wat de oorzaak kan zijn en/of er wordt een diagnose gesteld van een stoornis die je zou hebben. Maar stel nou dat dit gewoon onderdeel is van je 'DNA'?
APIM, noemen we dat vanuit kerntalenten. Aard, potentieel en intrinsieke motivatie. Vanaf je vierde levensjaar staat dit vast en een groot deel al met je geboorte. Gedurende je leven gebruik je die APIM om met allerlei situaties om te gaan. Gebeurtenissen in je leven kleuren je eigenschappen en persoonlijkheid. Ben je opgegroeid in een gezin met meer kinderen dan kan jij dezelfde gebeurtenis heel anders ervaren hebben dan je broer of zus.
De insteek in de psychologie is vaak andersom namelijk: dat je iets is overkomen en dát heeft ervoor gezorgd dat je bent zoals je bent. In therapie of coaching wordt een verklaring gezocht voor niet gewenst gedrag of gedrag of eigenschappen die iemand zelf vervelend vindt. Denk aan onrust in het lijf of in het hoofd, zoeken naar aandacht, perfectionisme, sterke drang om te ‘pleasen’. Het kan van alles zijn.
Ik denk niet dat persoonlijkheid (APIM) het gevólg is van iets wat jou is aangedaan. Het is wie je in wezen bent. Het is jouw blauwdruk. Ervaringen hebben zeker invloed gehad op hoe je met situaties omgaat en in de bevestiging, overtuigingen en aannames die je over jezelf en de wereld om je heen hebt gekregen. 'Oud zeer', zoals Bram Bakker het noemt, kan een grote impact op je leven hebben. Het vormt je.
.
Ik ontdek voor mezelf hoe ik, in mijn behoefte om bijvoorbeeld mensen te plezieren, ruimte kan vinden om me niet te laten leven door anderen. Welke manieren bij mij passen om bij mezelf te blijven én mijn behoefte om mensen te plezieren op een gezonde manier te kunnen uitleven? Ik kan onderscheid maken in mijn natuurlijke behoefte en de ongezonde behoefte om te pleasen die gevormd is door mijn verleden.
Dat geeft zo veel meer lucht én inzicht dan dat ik de oorzaak moet zoeken in de dingen die mij zijn aangedaan. Omdat dit dan direct een oordeel en negatieve lading aan die eigenschappen meegeeft. En van daaruit kan ik een betere duiding geven aan hoe ervaringen mij hebben gevormd.
Mijn persoonlijkheid is niet het gevolg van mijn vroegere ervaringen. Mijn verleden heeft mij niet gemaakt tot wie ik ben. Mijn verleden heeft mij wel gevórmd tot wie ik ben en ik heb mijn eigenschappen gebruikt om mijn leven vorm te geven, zo goed en zo kwaad als het ging.
Je geschiedenis heeft zeker invloed op hoe jij je hebt ontwikkelt, maar de oorsprong van wie je bent ligt denk ik veel meer in je zijn dan in je worden.
