Als iemand je zegt dat je een perfectionist bent, dan is het de vraag of dat nu een compliment of kritiekpunt is. Een coach of therapeut zal al snel aan de slag willen met dat perfectionisme. ‘Dat heb je geleerd, omdat je bang bent voor afwijzing’. Je vader werd altijd boos als het niet goed genoeg was, dus nu móet jij het ook goed doen.’, ‘Het komt doordat je faalangst hebt.’ ‘Leer los te laten…’.
En ze hebben een punt hoor, die coaches en therapeuten. Er bestaat zoiets als een aangeleerd perfectionisme patroon, waarbij je motivatie om alles perfect in orde te hebben, van buitenaf komt. Geleid wordt door de gedachte dat je niet goed genoeg bent, de angst dat je afgewezen wordt, de angst om fouten te maken.
Maarrrr…. Er is ook nog een ander soort perfectionisme en dat is niet aangeleerd, maar aangebóren. De behoefte om alle details gewoon helemaal kloppend te hebben. Dat is dan geen negatief iets, maar een kracht, een kwaliteit. Aan dit perfectionisme beleven de bezitters ervan echt plezier. Heerlijk om al die details goed te krijgen! Letterlijk alle puntjes op de ‘i’, elke regel moet inhoudelijk kloppen, alle kleuren moeten op elkaar afgestemd zijn of alle schroefjes moeten perfect in hun gaatje zitten. En als je dat niet kán, niet mag of geleerd hebt dat het niet oké is, dan geeft dat een hoop frustratie, omdat het juist zo leuk is om die details kloppend te krijgen.
Als je daarbij niet flexibel bent, omdat dat in je aard zit (en niet omdat dit ongewenst is), dan kan dat op een soort neurotisch inslag lijken. Maar dat hoeft dus niet! Je hoeft de ander niet te veranderen in het meer letten op de details, je hoeft jezelf niet te veranderen door dit af te leren. Priegel lekker verder met je details en onderzoek ondertussen of je dat doet omdat je gewoon die details goed wilt hebben of omdat je (ook) bang bent om af te gaan of afgewezen te worden.
